ก ารฝึกทดลองนี้มีขึ้นเพื่อเปิดโอกาสให้ผู้สนใจดนตรีได้มีโอกาสร่วมคิด ร่วมสร้าง และร่วมค้นพบสิ่งใหม่ๆ ในการทำดนตรี โดยมีนักประพันธ์ที่เชี่ยวชาญในงานดนตรีร่วมสมัยมาเป็นผู้นำการฝึกโดยแยกเป็นกลุ่มต่างๆ เมื่อสิ้นสุดการฝึก แต่ละกลุ่มจะนำผลงานไปร่วมในรายการแสดงของเทศกาลฯ ผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรมสามารถติดต่อสอบถามและสมัครได้ที่ คุณเรด้า 01 - 372 - 8178 ผู้เข้าร่วมไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด

การฝึกทดลอง 1

สหัชดุริยางค์: สีสันอันไร้รูป

นำโดย ไกวัล กุลวัฒโนทัย

แนวคิด: กระบวนการสร้างสรรค์ดนตรี แบบ "เป็นไปเองโดยธรรมชาติ" นี้ เป็นหัวใจในวิธีการสร้างสรรค์ศิลปะการดนตรี และอาจนับได้ว่าเป็นเทคนิคขั้นสูงของดนตรีอย่างหนึ่ง คีตกรชาวอเมริกัน แห่งศตวรรษที่ 20 เช่น John Cage ได้เคยนำเสนอดนตรี แบบนี้ในรูปแบบของ "ดนตรีแห่งความบังเอิญ" Music of Chance ซึ่งบทเพลงที่ถูกสร้างขึ้นตามแนวคิดนี้ แทบจะปล่อยให้เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติทั้งสิ้น จนบางครั้งผู้เล่น หรือผู้ชมดนตรี อยู่ในฐานะของพยานผู้เฝ้าดูปรากฏการณ์ของเสียงที่เกิดขึ้นอย่างน่าตื่นเต้นเท่านั้น โดยแทบจะไม่ได้เข้าไปควบคุมการเกิดขึ้นของดนตรีแม้แต่น้อย การสร้างสรรค์ดนตรีแบบ "สหัชดุริยางค์" หรือ "ดนตรีที่เป็นไปเองโดยธรรมชาติ" นั้น ผู้ประพันธ์ หรือ ผู้บรรเลง เกือบจะไม่ได้ "กระทำ" แต่ การมิได้กระทำนั้น ก็มาจาก "การกระทำในเชิงนามธรรม" ซึ่งเป็นสิ่งที่ยังยืนยันให้เห็นว่า นี่งาน "ศิลปะ" ที่มนุษย์เป็นผู้สร้าง ซึ่งย่อมแตกต่างจากสิ่งที่เป็น "ธรรมชาติ" ที่มนุษย์ไม่ได้เป็นกระทำแต่อย่างใด เพราะ "ธรรมชาติ" ย่อมมีอยู่แล้ว และเป็นเช่นนั้น

รูปแบบ: ด้วยการผสมผสานแนวคิดที่กล่าวมาแล้ว เราสามารถสร้างดนตรีอยู่บนหลักของการ "กระทำโดยมิได้กระทำ" หรือกลับกัน ดนตรีสามารถถูกออกแบบให้อยู่ในรูปแบบที่เปิดกว้างมากๆ โดยสามารถใช้เครื่องดนตรีประเภทต่างๆ หรือแม้แต่สิ่งที่ไม่เรียกว่าเครื่องดนตรีเข้ามาบรรเลงได้ โดยที่นักดนตรีสามารถบรรเลง หรือปล่อยให้สิ่งเหล่านั้นเกิดเสียงดนตรีได้เอง อย่างไรก็ดี บทเพลงจำเป็นต้องมีกรอบการประพันธ์ เพื่อทำให้เกิดความเข้มข้นทางด้านทิศทางของดนตรีที่จะเสนอแก่ผู้ฟัง กรอบการประพันธ์นี้ ได้แก่ การกำหนด ลักษณะเพลง ความยาวของเพลง สีสันของเครื่องดนตรี จำนวนของเครื่องดนตรี รวมถึงปัจจัยทางด้านดนตรีอื่นๆ เพื่อให้การประพันธ์และการบรรเลงผสมผสานกันได้อย่างลงตัว การบรรเลงเพลงไม่ใช่แค่อาศัยทักษะของการเล่นเครื่องดนตรีเท่านั้น แต่ยังต้องอาศัยทักษะในการ "ไม่เล่น" ได้อย่างพอดี เพื่อให้เกิดสิ่งที่ลงตัวและสมบูรณ์ที่สุดในขณะนั้น หลักการที่สำคัญของการบรรเลงอยู่ที่สติของผู้เล่นในวินาทีที่บรรเลงอยู่ ที่ต้องตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องผ่อนคลายเป็นอย่างมาก เพื่อให้ทุกอย่างพอดี ไม่ฟังดูรก หรือว่างจนเกินไป

คุณสมบัติของผู้เข้าร่วม:
1. เป็นนักดนตรี หรือนักร้อง หรือสนใจด้านดนตรี
2. มีความสามารถร้อง หรือเล่นเครื่องดนตรี ชนิดใดชนิดหนึ่งได้ดีพอสมควร
3. ชอบทดลองความแปลกใหม่ และไม่ยึดติดกับดนตรีหรือหลักการ มีใจเปิดกว้าง
4. อายุไม่ต่ำกว่า 16 ปี และไม่เกิน 60 ปี

การฝึกทดลอง 2

แนวความคิดในการสัมมนาดนตรีสมัยใหม่

โดย บุญรัตน ศิริรัตนพันธ

เรื่อง Reflection: การผสมดนตรีไฟฟ้า (โดยเฉพาะคอมพิวเตอร์) และดนตรีอคูสติก (โดยเฉพาะเครื่องดนตรีไทย) ในงานดนตรี "ผีเสื้อสมุทร"

ภาค 1 แบ่งเป็นสี่ส่วน
ส่วนที่ 1 จะเป็นการศึกษาถึงตัวเสียง (เครื่องดนตรีต่างๆในดนตรีไทยที่น่าสนใจ เช่น โหม่ง ปี่ กลองแขก) ที่นำมาใช้ในงานชิ้นนี้ ทดลองเสียงที่สามารถทำได้จากเครื่องดนตรีไทยต่างๆ
ส่วนที่ 2 การวางโครงสร้างของเพลง โดยที่จะมีการดำเนินของขบวนการกลับกันกับทาง เฉลิมชาติ เจริญดียิ่ง เพราะจะวาดหรือร่างโครงสร้างของระดับเสียง ความดังเบา ตำแหน่งแห่งที่ ลงในกระดาษ (และตารางในขั้นต่อมา) ด้วยตนเองก่อน แล้วถือกราฟหรือสิ่งที่วาดขึ้นนั้นเป็นโครงสร้างของลักษณะเพลง (เช่นเดียวกับที่ Penderecki ปฏิบัติในงานหลายๆชิ้น)
ส่วนที่ 3 การบรรยายสรุปอย่างสั้นๆ ถึงหน้าที่และบริบทของดนตรีแบบต่างๆ ของดนตรีไทย โดยเฉพาะเรื่องของ "หน้าทับ" และ "ทำนองหลัก" (Pattern & Core Melody)
ส่วนที่ 4 ทดลองนำเสียงดนตรีไทยที่ได้ลองในส่วนที่ 1 มาเล่นอีกครั้ง คราวนี้โดยผ่านการแปลงและประมวลผลในคอมพิวเตอร์ บันทึกลักษณะเสียงที่ได้เป็นกราฟคร่าวๆ นำไปเติมในกราฟเดิมที่วาดในส่วนที่ 2

ภาคที่ 2 แบ่งเป็นสองส่วน
ส่วนที่ 1 ทดลองทำงานดนตรีสักชิ้นที่เกิดจากการทดลองในภาค 1
ส่วนที่ 2 ว่าด้วยวิธีการบันทึกบทเพลงลงเป็นโน้ตจากกราฟที่ได้ทั้งหมด

วิทยากรผู้ดำเนินการสัมมนา : นายอานันท์ นาคคง และ นายบุญรัตน ศิริรัตนพันธ
วิทยากรรับเชิญ : ประมาณ 4 คน

คุณสมบัติของผู้เข้าร่วม:
1. อายุไม่ต่ำกว่า 17 ปี
2. มีทักษะพอควรในการปฏิบัติเครื่องดนตรี โดยเฉพาะ Percussion หรือ Piano
3. ชอบทดลอง และชอบร่วมเล่นดนตรีกับผู้อื่น

การฝึกทดลอง 3

การสัมมนาการประพันธ์ดนตรีร่วมสมัย

โดย เฉลิมชาติ เจริญดียิ่ง

เรื่อง การสร้างดนตรีจากเสียงที่ได้จากวัสดุ และเสียงจากสิ่งแวดล้อม

เน้นการสร้างเสียงดนตรีจากวัสดุที่มีอยู่ในชีวิตประจำวัน โดยให้ผู้ที่เข้าร่วมปฏิบัติการ นำวัสดุหรืออุปกรณ์สร้างเสียงของตนเองมาด้วย โดยไม่จำกัด จากนั้น เป็นการสาธิตการบันทึกเสียง และแปลงเสียงที่ได้จากวัสดุต่างๆ ด้วยคอมพิวเตอร์ แล้วจึงนำเสียงทั้งหมดมาเรียบเรียงเป็นดนตรี และบรรเลงผ่านระบบ MIDI เพลง Bach, Beethoven ลูกทุ่ง และเพลงสากล

การแสดง
หลังจากกระบวนการสร้าง และเรียบเรียงเสียงเสร็จสิ้นลง ทุกสิ่ง (เสียง และตัวกำเนิดเสียง) จะถูกจัดแสดงในห้อง ผ่านรูปแบบของศิลปะแบบจัดวาง (Installation Art)

คุณสมบัติของผู้เข้าร่วม:
1. มีความสนใจ เกี่ยวกับดนตรีและศิลปะแขนงต่างๆ
2. มีความคิดเชื่อมโยงรูปแบบ วิธีคิด และสร้างงานเข้าด้วยกัน
3. ไม่ผูกมัดกับขนบธรรมเนียมใดๆ ทางศิลปะ

กำหนดการอบรมปฏิบัติการ เทศกาลศิลปะดนตรีร่วมสมัย 2547

พฤษภาคม 2547	9:00 น. - 12:00 น.	13:00 น. - 16:00 น.	17:00 น. - 20:00 น.
24	ไกวัล	บุญรัตน	เฉลิมชาติ
25
26
27
28
30	ซ้อมการแสดง		แสดง